Ik liet laatst in een gesprek het woord prikkels vallen. En ik werd aangekeken door twee niet-begrijpende ogen. Voor mij is ‘prikkels’ een heel normaal woord wat ik heel vaak gebruik. En ik ben me ook heel erg bewust van de prikkels om mij heen. Maar sommige mensen denken bij prikkels alleen aan de cactus in de vensterbank die nodig een scheutje water zou moeten hebben. Dat kan heel goed. En vroeger dacht ik bij zo’n reactie dan ook; ‘Doe nou maar normaal, ze snappen je toch niet, jij bent gewoon anders.’ Nu niet meer. Want ik weet inmiddels beter.
Anders dan de rest
Ik bén namelijk anders (dan heel veel mensen en heel veel mensen met mij). In mijn vorige blog had ik het al over HSP, maar deze keer wil ik een stapje dieper gaan, ik ben namelijk niet alleen HSP, ik ben ook HSS. Okee, die zal ik eerst even nader toelichten voor ik verder ga…
Een HSP is een Highly Sensitive Person, zoals Elaine Aron het omschrijft (Elaine Aron heeft (o.a.) enorm veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar HSP). Highly Sensitive, in het Nederlands hooggevoelig of hoogsensitief, wil zeggen dat HSP-mensen (zoals vastgesteld in al die wetenschappelijke onderzoeken) bepaalde filters missen, die bij niet-HSP mensen informatie en prikkels filteren voordat ze bij je binnen komen.
Eén op de vijf mensen is zoals eerder gezegd HSP. (Let op: Je bent HSP, je hebt het niet. HSP is geen aandoening zoals ADHD of ADD. Al heeft een HSP’er in overprikkelde toestand wel overeenkomsten met een AD(H)D’er, waardoor een HSP’er onterecht het label AD(H)D toegedicht kan krijgen.)
Goed, 1 op de 5 mensen dus, die meer dan gemiddeld gevoelig zijn voor prikkels vanuit de omgeving. Dat kunnen alle prikkels zijn die via de zintuigen (én het gevoel!) binnenkomen en de manier waarop dit zich uit kan voor iedere HSP’er anders zijn. HSP’ers hebben een intensere belevingswereld en voelen dingen vaak aan, of weten ze al voordat ze gaan gebeuren.
Heel vaak zijn HSP’ers ook de introverte types. De ‘kat uit de boom’-kijk types in een groep mensen. De mensen waarbij van binnen van alles gebeurd, die haarfijn kunnen analyseren en doorzien hoe de hazen lopen, maar die zich niet graag of snel zullen uiten.
En laat dat nu precies de reden zijn waarom ik me jaren, ondanks dat ik me ‘anders’ voelde, niet herkend heb in het profiel van een HSP’er. Want ja, ik was gevoelig. Ja, ik voelde dingen aan voordat ze gebeurden. Ja, ik kon de stemming van een persoon of groep haarfijn doorgronden, of zelfs overnemen zonder dat ik het door had. Nee, er ontging mij niets van alles en iedereen in mijn omgeving. Maar ik was zeker niet introvert.
HSP HSS
Toen ontdekte ik het profiel van een HSP HSS’er, de hooggevoelige high sensation seeker. Ook wel de extraverte HSP’er of de strong willed HSP’er genoemd. Dat is slechts 30% van die eerdere 1 op de 5. En Oh. My. Goodness. Wat ging er toen een wereld voor me open! De HSP HSS’er omschrijft zich als iemand die leeft met de voet op de rem en het gaspedaal tegelijk. Aan de ene kant behoefte aan prikkels (juist!) en contact met mensen, maar aan de andere kant ook behoefte aan alleen-tijd en rust. En dat herkende ik zó! Als het gezellig is, dan dans ik op de bar als je niet uitkijkt, maar als ik aan m’n ‘mensentax’ zit en/of overprikkeld ben, dan ben ik het liefste gewoon lekker thuis en laat ik het feestje aan me voorbij gaan. Maar het vinden van een balans daarin, het herkennen van de signalen en daar ook naar (durven) handelen, dat ís me een journey. Neem dat van mij aan…
Een HSP HSS’er in het kort:
* Eigenwijs en eigengereid (je kunt maar beter open kaart spelen ;-))
* Een grote wilskracht
* Weten heel goed wat ze wel en niet willen en hebben een sterke behoefte aan autonomie en vrijheid
* Nieuwsgierig en een brede interesse, vaak ook multi-talented
* (Meestal) heel energiek, tenzij ze niet worden uitgedaagd, dan worden ze futloos
* Altijd vol nieuwe ideeën
* Ongeduldig
* Gek op ontdekken, onderzoeken en nieuwe dingen (incl. reizen en ondernemen)
* Graag actief bezig zijn (vs op de bank hangen)
* Snel enthousiast, maar ook snel verveeld
* Krijgen graag hun zin en weten dat ook goed te beargumenteren
* Opstandig als iets niet eerlijk (of niet op hun manier ;-)) gaat
* Emoties kunnen zomaar omslaan
* Graag onder de mensen (als ze zich goed voelen), maar ook graag alleen (in de natuur)
En je ziet het, het is best een ingewikkeld lijstje van heel veel tegenstellingen. Die best een uitdaging zijn om in toom te houden. Om balans in te vinden, om eigen grenzen in aan te geven, om keuzes te maken. En die er dus ook best wel eens voor kunnen zorgen dat je denkt; ‘zie je wel, het ligt aan mij’. Of ‘zie je wel, ik ben anders’. En inmiddels zeg ik dus, ‘ja, ik ben anders!’. En jij misschien ook, maar het is geen last, het is je kracht! Als je dat ook zo durft te zien. Te omarmen. Volledig te accepteren en het de vorm te geven die bij jou past.
Goud
‘Toevallig’ had ik vanmorgen een HSP HSS’er aan de lijn. Ze had haar baan opgezegd en gaat interimmen. Behoefte aan vrijheid en autonomie, om onder haar voorwaarden ‘lekker’ te kunnen werken, hard te kunnen werken en waarde te kunnen leveren. Dat lukte helaas niet meer in de organisatie waar ze werkte. Ze werd niet gezien, gehoord en uitgedaagd. Ondanks meerdere pogingen die ze gedaan had om dit aan te kaarten en hier verandering in te brengen.
En dat is tegelijkertijd waar het heel vaak mis gaat. Want deze groep mensen zijn het GOUD van je organisatie en je team! Maar het wordt zo vaak niet gezien!! Het zijn de mensen die:
- Onvoorwaardelijk en hard werken
- Het voortouw nemen en altijd bereid zijn tot aanpakken
- Analytisch zijn en (door)zien wat er moet gebeuren
- Een zelfreflecterend vermogen hebben (wat is mijn aandeel en wat kan ik doen om dit de volgende keer te verbeteren, veranderen of voorkomen)
- Zien en voelen waar het schuurt (in processen, in een samenwerking, in een team)
- Snel enthousiast zijn, flexibel zijn en meebewegen met verandering
- Je nooit of niet snel zult horen (klagen) over salaris
- De kar trekken en in staat zijn om anderen in hun team te enthousiasmeren en mee te nemen
Het zijn de mensen die werken vanuit een diepgeworteld verlangen, vanuit een intrinsieke motivatie. Maar het zijn ook de mensen die door organisaties en leidinggevenden op de juiste manier gevoed moeten worden omblijvend te kunnen boeien en te binden, zodat ze duurzaam en optimaal kunnen presteren en renderen. Het is het goud van je organisatie, van je team. Het het zijn degenen die als eerste weg gaan als ze geen gevoel van verdieping, voldoening of verbinding hebben. Ze vertrouwen namelijk op hun eigen kracht en geloven dat hun geluk of succes niet afhankelijk is van een organisatie of een leidinggevende. ‘De besten gaan altijd weg’, horen we het management dan zeggen. Maar niet als deze mensen gevoed, geïnspireerd, betrokken en gezien worden en vanuit die basis hun werk kunnen doen.
Het zijn de ambassadeurs die vanuit een gemeenschappelijk doel (en niet vanuit eigen belang) jouw team of organisatie naar een hoger plan kunnen helpen tillen.
Herken jij dit?
Als je jezelf hierin herkent, dan zou ik graag met je in contact komen, om je wat vragen te stellen voor een onderzoek wat ik aan het doen ben naar deze groep mensen. Ook als je meer wilt weten over HSP HSS, wilt ontdekken of jij dit ook bent, of op zoek bent naar tools & tips om hiermee om te gaan, laat het dan ook weten, ik help je graag!
Als jij teamleden of medewerkers hierin herkent, voel je dan ten eerste natuurlijk vrij om deze informatie aan ze door te sturen, want deze groep is bij uitstek vooral op zoek naar (h)erkenning. En als je op zoek bent naar tips & informatie om deze groep beter te leren snappen en naar tools om ze duurzaam te kunnen boeien en binden, laat het me dan weten, dan plannen we een belafspraak!
Ontdek het onontgonnen goud in jou of in je organisatie & laat het vrij stromen. En…be prepared for miracles!!
En P.S. IEDEREEN heeft goud in zich, begrijp me goed. Iedereen op eigen wijze en vanuit een eigen rol in werk & leven. Mijn expertise ligt specifiek bij dit goud en het ontginnen daarvan, want dit goud blijft heel vaak onontgonnen, omdat de bezitter van deze mijn zich uit onzekerheid en onbekendheid met deze ‘rare’ eigenschappen vaak heel veel kleiner houdt dan nodig (én gewenst..). HEEL veel kleiner.